Günlərin birində Teymur Ləngə bir yaxşı eşşək bağışlayırlar.

Məclisdəkilər yalmanıb-yaltaqlanıb eşşəyin tərifini göyə çıxarırlar.

Məclisdə iştirak edən Molla da söhbətə qarışaraq deyir:

– Eşşəyi doğrudan da yaxşı təriflədiniz. Ancaq bu eşşəyin bir yaxşı

sifəti də var ki, onu heç biriniz görə bilmirsiniz. Mən bu gözəl heyvanda

çox böyük istedad görürəm. Bu, mənim əlimdə olsa, buna yazıboxumaq

öyrədərəm.

Teymur çox maraqlanıb deyir:

– Əgər sən belə bir iş eləyə bilsən, hər nə istəsən mən sənə verərəm.

Molla baş əyib deyir:

– Qibleyi-aləm sağ olsun. Heç indiyə kimi görübsənmi ki, mən

dediyim şeyi eləmiyim. Eliyərəm, özü də heyvan çox kamallı, zehinli

heyvandır, öyrənər. Ancaq bunun şərti var.

Teymur deyir:

– Hər nə şərtin var, de, Molla, hər nə istəsən verəcəyəm.

Molla deyir:

– Şərtim budur ki, əvvələn, gərək mənə iki ay möhlət verəsən.

İkinci, bu iki ayın ərzində eşşəyin kitab, dəftər və başqa ləvazimat

xərci üçün hər gün bir qızıl pul verəsən.

Teymur razılaşıb, əmr edir Mollaya istədiyi qədər pul verirlər.

Molla eşşəyi evə aparıb dərsə başlayır, iki ay başa çatır. Axırıncı gün

camaat yığılır meydana. Hamı əyləşir, Molla da eşşəyin noxtasından

tutub çəkir ortalığa. Eşşəyin qabağına bir stol qoyurlar. Molla qoltuğundakı

kitabı stolun üstünə açır. Eşşək kitabı görcək dili ilə varaqlamağa

başlayır. Hər üç-dörd varaqdan sonra üzünü Mollaya çevirib anqırır.

Məclisdəkilər mat-məəttəl qalırlar. Teymur çox xoşlanıb Molladan

soruşur:

– Molla, hər nə istəsən verəcəyəm. Ancaq düzünü de görüm, bunu

necə öyrədibsən?

Molla deyir:

– Qibleyi-aləm sağ olsun! Bir neçə ceyran dərisini kitab kimi tikib

aralarını arpa ilə doldurdum. Tamam on beş gün eşşəyi beləcə arpa yeməyə

öyrətdim. On beş gündən sonra təlimin ikinci hissəsi başlandı.

Eşşəyi iki gün ac saxlayıb üçüncü gün dəri kitabın üstünə buraxdım.

Eşşək dili ilə dəriləri qaldırıb aralarındakı arpanı yedi. Yavaş-yavaş

dəri kitabı çevirib həqiqi kağızı kitab elədim. Bir ay da buna sərf elədim.

Sonra başladım üçüncü dövrə. O da bundan ibarət oldu ki, bəzən

qəsdən kitabın içinə arpa tökməyib boş qoyurdum. Eşşək axtarıb-axtarıb

arpa olmadığını görcək anqırırdı, gətirib arpa verirdim.Beləliklə,

eşşək kitabı varaqlamağı və anqırmağı öyrəndi. Bugünkü bu imtahan

haman iki günlük aclığın nəticəsidir.